In het eerste deel bekeken we de impact van de melkindustrie vanuit ecologisch standpunt. Nu weet je welke melk te kiezen als je aan het milieu wil denken. In het tweede deel bekijken we het product vanuit een ander standpunt. Welke melk is het best voor onze gezondheid: koemelk of plantaardige melk?
Welkom terug in de melkjungle!
Voedingswaarden van melk en melkvarianten
Om te weten te komen welke melkvariant het best is voor onze gezondheid, nemen we een kijkje naar de voedingswaarden van de klassieke koemelk en vergelijken we deze met de overige melkvarianten. Ik koos zoveel mogelijk ongezoete varianten.

* = verrijkt
Groen = vergelijkbaar of beter
Rood = minder goed
Welke conclusies kunnen we hieruit trekken?
Koemelk
Koemelk is de beste optie om calcium tot zich te nemen. Dat gaat met plantaardige varianten ook, maar dat is iets moeilijker. Dit komt omdat er ten eerste calcium toegevoegd moet worden aan het natuurlijke product, maar ook omdat koemelk meer vitaminen bevat die het proces van opname van calcium efficiënter maken.
In tegenstelling tot de plantaardige melkvarianten, bevat koemelk geen vezels.
Amandelmelk
Amandelmelk bevat het minste vet, koolhydraten en suikers en dus het minste energie van alle plantaardige melkvarianten.
Sojamelk
Sojamelk lijkt qua samenstelling het meest op koemelk. Het grote verschil hierin met andere melkvarianten is het hoge eiwitgehalte. Dit is te verklaren doordat sojabonen op zich een goeie eiwitbron zijn.
Kokosmelk
Kokosmelk is veel romiger van structuur en is dan ook een stuk calorierijker. Dat zijn voornamelijk (verzadigde) vetten. Verder is er ook een gebrek aan calcium.
Rijstmelk
Rijstmelk bevat een stuk meer koolhydraten dan de klassieke koemelk en de andere melkvarianten. Om een ongezoete variant te zijn, bevat de rijstmelk toch een stuk meer suikers dan de andere ongezoete melkvarianten (de havermelk & hazelnootmelk zijn naturel versies i.p.v. ongezoete versies). Ik moet er wel bij zeggen dat dit natuurlijke suikers zijn en geen toegevoegde suikers.
Dit is echter dé geschikte melk voor iedereen met allergieën. Deze melkvariant is lactosevrij, sojabrij, glutenvrij & notenvrij.
Havermelk
Het grote verschil tussen havermelk en koemelk is de aanwezigheid van vezels in havermelk. Deze voedingsstof speelt een belangrijke rol bij de spijsvertering en het verlagen van het cholesterolgehalte in het bloed.
Hazelnootmelk
De samenstelling van hazelnootmelk lijkt ook erg goed op deze van koemelk.
Welke melk(variant) moeten we dan kiezen?
Ik kan niet anders dan net zoals in deel 1 van dit artikel opnieuw hetzelfde te moeten concluderen. Net zoals gevarieerd eten een goede basis is voor een gezond eetpatroon, zorg het variëren tussen koemelk of plantaardige melk voor evenwicht.
Nu we weten dat variëren niet enkel goed is voor het milieu, maar ook voor onze gezondheid, is het niet onbelangrijk om te weten in welke recepten welke melkvarianten uitblinken of zorgen voor een mislukt eindresultaat.
Met onderstaand melkmenu wordt variëren heel gemakkelijk.
Melkmenu: welke melkvarianten gebruik je bij welke recepten?

Ontbijt
Amandelmelk is door z’n subtiele nootachtige smaak extra lekker bij ontbijtgranen, pancakes & havermout. Havermelk is uiteraard ook heel lekker bij een haverontbijt.
Smoothie
De dikkere structuur van kokosmelk werkt goed in een smoothie. De kokostoets zorgt trouwens voor een extra tropische toets in de smoothie.
Koffie
Wat betreft koffie kan je eigenlijk redelijk wat plantaardige varianten gebruiken. Je kan kiezen voor amandelmelk of hazelnootmelk als je een nootachtige smaak kan appreciëren. Sojamelk, havermelk of rijstmelk zijn neutraler van smaak.
Een smaak die niet zo goed samengaat met koffie is kokosmelk. Daar blijf je dus beter van weg.
Thee
Rijstmelk is met zijn vrij dunne consistentie en neutrale smaak extra lekker in thee.
Sauzen
Havermelk is heel geschikt voor warme sauzen omdat het niet zo gemakkelijk schift tijdens het koken. Kokosmelk is dan weer ideaal als je voor Aziatische smaken kiest.
Als je je saus wil binden, dan blijf je best weg van rijstmelk.
Gebak & desserts
Amandelmelk, hazelnootmelk en kokosmelk zijn heel lekkere smaken in cakes & desserten. Al deze smaken gaan trouwens vooral heel goed met chocolade. 😉
Omdat de samenstelling van sojamelk het meest de samenstelling van koemelk benadert, kan je de ongezoete versie gebruiken in elk recept waar je normaal koemelk zou gebruiken.
Voilà, met al deze kennis ben je pro in het variëren tussen koemelk of plantaardige melk!
Zorg jij ook voor variatie tijdens het koken? Welke is jouw favoriet? Of blijf jij liever bij de klassieke koemelk? Laat het weten in de comments.
